Loạn nhịp nhanh

Trong hình trên chúng ta thấy dẫn truyền bình thường các sóng điện trong tim. Nếu tim bạn có nhịp nhanh mà không phải xuất phát từ nút xoang, thì bạn có loạn nhịp nhanh.

Đối với các thiết bị điều trị nhịp tim, thì chỉ phân biệt

• loạn nhịp nhanh ở thất. Các loạn nhịp này kéo dài sẽ tổn thương bệnh nhân và có thể đưa đến ngất và tử vong. Phân chia thêm giữa 
• nhịp nhanh thất, thường do một hoặc vài ổ ngoại vị tạo nên nhịp nhanh.
• nhịp nhanh thất đơn giạn (monomorphic ventricular tachycardia, mVT) Một ổ loạn nhịp thường ở vị trí một số cơ bị hoại tử. Khi một ngoại tâm thu (sóng không phải do dẫn truyền từ trên nhĩ xuống) đến vùng này, vì vận tốc dẫn truyền  và các thời gian trở xung quanh vùng bị hoại tử khác nhau, một vòng vào lại sẽ được tạo ra. Vòng này sẽ phát ra các sóng điện với nhịp nhanh truyền ra thất. Các BN với bệnh cơ tim phì đại với nghẽn cũng có thể bị những cơn nhịp nhanh thất.
  
  
  
  Nhịp nhanh thất do một ổ loạn nhịp trong cơ tim.
  Vi trí ổ loạn nhịp có thể ở bất cứ nơi nào ở thất.
  Trong thời gian loạn nhịp ở thất, nút xoang vẫn hoạt động bình thường, và nút nhĩ thất vẫn truyền xuống nhưng bị các sóng loạn nhịp ở thất blốc.
  
  
  Điện tâm đồ nhịp nhanh thất đơn giạn.
  
  
  Các sóng sẽ (tương đối) đều và nhịp sẽ vứng.
  mVT thường xảy ra trong các BN đã bị những cơn thiếu máu cục bộ trầm trọng đưa đến các cơ tim bị hoại tử hoặc nặng hơn, đưa đến một cơn nhồi máu cơ tim.
  Nếu thuốc không công hiệu cần phải cấy máy phá rung. Đa số (>75%) các cơn mVT có thể điều trị bằng những đợt xung nhanh do một máy phá rung phát ra. Một thiểu số các cơn cần phải điều trị bằng sốc.
• nhịp nhanh thất đa giạn (polymorphic ventricular tachycardia, pVT).
  
  
  
  Các cơn pVT thường xảy trong các BN có những bất thường trong chu kỳ tái khử cực cơ tim, như BN với hội chứng QT kéo dài (bệnh bẩm sinh), hoặc các BN có bệnh bẩm sinh loạn nhịp nhanh ở thất khi vận động (catecholaminergic pVT), hoặc do tác dụng độc hại (toxicity) của một loại thuốc , hoặc do bất cân bằng chất điện phân (electrolyte). 
  Xoắn đỉnh (hình trên) thường gặp ở các BN với HC QTkd là một hinh thức pVT.
  Nếu thuốc không công hiệu điều trị, sẽ cần phải cấy máy phá rung. Thường chỉ có sốc mới phá được các cơn pVT, tuy nhiên cúng nên thử một đợt xung nhanh nếu nhịp vững.
• rung thất (ventricular fibrillation, VF).
  
  Rung thất do nhiều sóng chạy trong thất. Đây là lý do các sóng trong các chuyển đạo ở trong hình trên thay đổi liên tục. Khi rung thất, tim không còn bơm máu được (với nhịp nhanh thất vẫn còn bơm được nhưng giời hạn) vì các cơ không còn co đồng bộ, nên bệnh nhân sẽ ngất và đột tử trong một thời gian ngắn. Cần dùng sốc ngưng cơn rung thất.
  Rung thât có nhiều nguyên nhân. Có thể là hậu quả một nhồi máu cơ tim tạo nên nhiều vùng hoại tử, hoặc do môt ngoại tâm thu được phát đúng vào sóng T của một sóng thất bình thường. Các BN với hội chứng Brugada cũng có thể bị các cơn rung thất.
• loạn nhịp nhanh trên thất. Đây không phải là loạn nhịp ở thất nên thường không có nguy hiểm trực tiếp cho bệnh nhân. Tuy nhiên nếu nhịp được truyền xuống thất cao, hay không đều, BN có thể có triệu chứng (mết, khó thở, đánh trống ngực). Các loạn nhịp trên thất thường xảy ra là rung nhĩ (nhịp thất không đều), cuồng động nhĩ, nhịp nhanh nhĩ, nhịp nhanh nút nhĩ thất, vòng vào lại nút nhĩ thất, vòng vào lại nhĩ-thất
  
   
  
  
  Cuồng động nhị, môt loại nhịp nhanh ở nhĩ với nhịp nhĩ rất cao và đều
  có vòng vào lại ở nhĩ phải. Các sóng sẽ truyền xuống thất với blốc đều.
  Trong điện tâm đô cơn CĐN này bị blốc 4:1 (4 sóng nhĩ, 1 sóng thất)
  
  
  
  
  Khi rung nhĩ có nhiều sóng ở nhĩ.
  Hình bên dưới: điện tâm đồ rung nhĩ.
  Các dấu đỏ các "sóng" ở nhĩ. Nhịp thất (các phức bộ lớn) không đều.
  
  
• Rung nhĩ có thể điều trị bằng thuốc hay bằng cắt đốt vùng động mạch phổi, một thủ thuật còn mới ở VN. Đa số các loạn nhịp trên thất thường có thể điều trị bằng cắt đốt. 
  Thường các máy phá rung 2 buồng có chức năng phân biệt nguồn gốc các cơn loạn nhịp nhanh. Khi phân tích là nhịp nhanh ở thất là một cơn loạn nhịp nhanh thất, máy sẽ điều trị bằng đợt xung nhanh hoặc bằng sốc. Nếu phân tích là nhịp nhanh trên thất máy sẽ không điều trị vì thất vẫn còn co bóp và tống máu đi được.

Loạn nhịp nhanh được điều trị với thuốc và nếu không công hiệu thì sẽ cần cấy máy phá rung nếu là loạn nhịp nhanh thất.

Bài này chỉ bàn nhanh qua các loạn nhịp nhanh ở tim để cho các bạn có một khái niệm chung. Nếu bạn biết bị loại loạn nhịp nào, có thể tìm hiểu thêm trên mạng.