Do đó khi chọn máy, bạn cũng cần chọn công ty. Bạn nên tránh xa các
công ty
có kỹ thuật viên nói cho bạn hay là có thể điều chỉnh máy để đạt thời
gian hoạt động dài hơn thới gian ước định công ty đã công bố cho máy.
Bạn hãy hỏi xem công ty ước định thới gian hoạt động với tất cả các
chức
chẩn đoán và an toàn được dùng là bao nhiêu, và xin tài liệu in hoặc
trên mạng để chứng thực. Các chức năng nhiều kỹ thuật viên đã khóa lại
là ghi lại 2 kênh điện tim với tiền sử. Chức năng này hao pin và cũng
có thể kỹ thuật viên không rành phân tích điện tim nên khóa lại vì
không hiểu lơi ích!! Về an toàn, thì thường các máy cần được tái tạo
bình tụ điện mỗi quý. Tái tạo 2 lần một năm có thể kéo dài thời gian
sạc bình tụ điện, và do đó kéo dài thời gian bạn phải chờ để được điều
trị. Nếu 2 lần một năm đủ, tại sao công ty cho chọn 4 lần một
năm?
Vậy tại sao bạn bị điều trị lầm? Điều trị lầm thường do các nguyên nhân
sau
- rung nhĩ -
thường gặp ở người lớn tuổi. Kỹ thuật viên có
thể điều chỉnh máy để tránh điều trị lầm nếu nhịp truyền xuống thất
không quá nhanh. Tuy nhiên có thể phải thử 1
vài lấn mới chuẩn. Bác sĩ thường sẽ kêu bạn uống aspirin hoặc thuốc
chống đông phòng đột quỵ tùy theo chỉ số CHADS2 của bạn. Nếu
nhịp thất quá nhanh hoạc rung nhĩ xảy ra nhiều lần sẽ cần điều trị rung
nhĩ
bằng thuốc để tránh máy điều trị lầm.
- vận động - thường gặp ở người trẻ. Có thể điều chỉnh máy
được.
- làm tình - thương gặp ở nam giới. Điều chỉnh cũng giống như
ở phấn 2, nhưng nhịp có thể cao hơn.
- máy nhận lầm sóng T - Tùy máy. Máy Biotronik thỉ bác sĩ chỉ
cần chọn chức năng "Enhanced
T-wave suppression" là xong. Máy St Jude,
kỹ thuật viên cần lấy các số liệu từ điện tim ghi lại, và điều chỉnh
khoảng 4 thông số, phức tạp hơn trường hợp
máy Biotronik. Máy Medtronic, có thể bạn sẽ đành phải tránh các hoạt
động bạn đã làm trước khi bị sốc, hoặc thay máy!!
- nhiễu từ điện nguồn. Bạn nên tránh các nơi bạn bị sốc.
Nhiều khi vấn đề do bạn dùng một máy củ, bị hư chất cách điện trong mấy
dây đồng trong máy, nên điện truyền ra ngoài máy. Bạn thường sẽ cảm
giác tê tê nơi đụng váo thiết bị.
- dây điện cực bị hư - hãy xem bài về Recall để tránh các dây
này. Ngoài tìm hiểu về công ty phân phối, bạn nên tìm hiểu về các thiết
bị bạn mua. Có thể lên Google đánh tên các thiết bị để xem phê bình.
Tuy nhiên, sau khi xem xong, cũng nên bàn lại với kỹ thuật viên công
ty, cho KTV một dịp để giải thích, vì mạng internet thực hư có đủ cả!
Ký thuật viên kinh nghiệm có thể giải quyết các vấn đề 1-4 ở trên. KTV
thiếu kinh nghiệm có thể làm tình trạng tệ hơn!
Bị sốc
khi chơi bóng rổ.
Đây là một trường hợp có thể điều chỉnh để tránh bị lần nữa.

Máy nhận lầm sóng T.
Có máy phá rung điều chỉnh được, có máy không điều chỉnh được.

Nhận lầm sóng T là nguyên nhân lớn nhất các sốc lầm do máy
trong nghiên cứu SCD-HeFT dùng các máy phả rung Medtronic.
(Boston Scientific,
"Appropriate Therapy")

Bị sốc khi đứng gần máy hàn điện.
Cần tránh xa máy hàn!
Nhiều bạn sẽ nghĩ, sốc lầm thì chỉ đau chút đỉnh thôi, làm gì mà làm to
chuyện quá ở đây. Bạn hãy xem video ở
trang đấu.
Anh chàng trai trẻ đó mà cũng còn chịu đau không nổi, huống chi người
lớn tuổi. Ngoài ra, sốc lầm sẽ ảnh hưởng tinh thần và tăng nguy cơ tử
vong.
Trong hình trên chúng ta thấy đến 1 năm sau khi cấy máy, trung bình 11%
sẽ bị trầm cảm, 15% sẽ băn khoăn, 13% bị PTSD (
Khủng
hoảng tinh thần sau một biện cố).
Mà các tỷ lệ trên là trung bình. Các người bị sốc lầm sẽ càng bị triệu
chứng nặng hơn. Một lý do thường được nêu lên bởi các bệnh nhân để xin
tắt máy phá rung là vì bị quá nhiều sốc lầm. Với kỹ thuật viên kinh
nghiệm, sau khi bị điều trị lầm
mà giải quyết được nguyên do để bệnh nhân được an tâm, thì thường bệnh
nhân có thể trở lại bình thường.
Về phương diện tử vong, thì có
nghiên cứu cho là sốc lầm không ảnh hưởng tử vong, có nghiên cứu cho là
có. Trong nghiên cứu SCD-HeFT, sốc lầm tăng nguy cơ tử vong lên 2 lần
so với không bị sốc lầm. Đây có thể là hậu quả stress hơn là tổn thương
tim.
Sốc
lầm là nguyên nhân các bác sĩ Âu-Mỹ cấy máy ICD 2 buồng thay vì 1
buồng, vì các bệnh nhân cần tạo nhịp hai buồng chỉ khoảng 10% các BN
cấy ICD. Hiện nay ở Âu-Mỹ, số máy ICD 2 buồng >50%.
Với máy
1 buồng, khó tránh lần đâu tiên bị lầm do nguyên nhân 1-3 ở trên. Bị
sốc lầm 1 lần thì KTV có thể điều chỉnh tránh sốc lầm do nguyên nhân
đó. Nếu bạn lỡ bị sốc lầm do nhiều nguyên nhân, thì có thể KTV cũng
không làm sao tránh được cho tất cả các nguyên nhân. Với máy 2
buồng, nhờ có thêm được các sóng từ buồng nhĩ nên máy có thể
tránh được rất
nhiều sốc lầm. Khi chọn máy ICD 2 buồng, quan trọng là chức năng phân
biệt nguồn gốc các cơn loạn nhịp: từ thất thì cần điều trị, từ trên
thất (nhĩ, nút nhĩ thất) thì không nên điều trị. Do đó bạn hãy hỏi về
- độ
nhạy của máy. Đây là tỷ lệ máy sẽ điều trị khi nhịp nhanh ở
thất do cơn loạn nhịp nhanh ở thất. Bạn muốn máy đạt 100% (99,9%!) để
cho an toàn.
- độ
đặc hiệu.
Đây là tỷ lệ máy sẽ không điều trị khi nhịp nhanh ở thất do các cơn
loạn nhịp ở nhỉ (thí dụ rung nhĩ) hoặc vùng nút nhĩ-thất truyền xuống,
hoặc nhịp xoang (khi vận động, làm tình). Bạn muốn trên 90%.
Bạn
đẫ bỏ tiền mua một máy đắt tiền, bạn nên hỏi xem các báo cáo
về
nghiên cứu đo 2 tỷ lệ trên. Các báo cáo tốt là các báo cáo so sánh các
máy, không phải báo cáo về 1 máy thôi. Chúng tôi đã có tóm tắt kết quả
nghiên cứu khá đầy đủ của Hintringer ở
trang
web so sánh , trong
bài
giới thiệu công ty, và trong
tài liệu tham khảo.
Chương trình
Smart Detection
trong các máy 2 và 3 buồng Biotronik đã đứng hàng đầu về độ đặc hiệu
trong báo cáo của Hintringer cùng lúc đạt độ nhạy 100%. Trong nghiên
cứu lâm sàng năm 2001 đễ được cơ quan FDA cấp giấy phép lưu hành cho
máy Biotronik Phylax AV, Smart Detection đã đạt độ nhạy 100% và độ đặc
hiệu 94%.
Chúng tôi tin tưởng lá các máy phá rung 2 và 3 buồng Lumax 300 DR-T và
Lumax 300 HF-T sẽ giúp bạn tránh đa số các cơn sốc lầm nhờ độ đặc hiêu
cao nhất trong các máy ICD. Ngoài ra nhờ
đạt độ nhạy 100%, bảo đảm điều trị tất cả các cơn loạn nhịp thất cần
điều trị, nên chỉ có các máy Biotronik là có 2 chức năng rất
quan trọng là
Smart
Redetection và
Forced
Termination (buộc kết thúc). Một thí dụ sẽ giải thích các
chức năng này cho bạn
- Bạn bị một cơn rung nhĩ dai dẳng. Nhịp thất bạn lên đến 170
n/p nhưng không đều. Bác sĩ đã lập trình máy để điểu trị bạn không đâu
đớn khi nhịp bạn trên 160 n/p bằng 1 đợt xung nhanh, rồi sau đó sẽ
chuyển sang sốc. Số sốc tối đa là 5 trong các máy Medtronic và St Jude,
8 trong các máy Biotronik. Ngoài ra còn có thêm một vùng điều trị rung
thất khi nhịp bạn cao hơn 200 n/p. Khi nhịp vào vùng này thì máy sẽ
dùng sốc đễ điều trị.
- Máy 2 buồng bạn được cấy, nhờ chương trình phân biệt
nhĩ-thất, phát hiện là lý do nhịp bạn lên trung bính 170 n/p là do rung
nhĩ truyền xuống thất, nên không điều trị.
- Trong 1 giờ từ khi bị rung nhĩ, bạn hơi khó chịu,
có cảm giác bị
đánh trống ngực, nhưng vẫn có thể hoạt động được.
- Bất thình lình bạn choáng váng! Cơn rung nhĩ sau 1 giờ đã
tạo nên cơn nhịp nhanh thất. Máy can thiệp, điều trị bạn với một đợt
xung nhanh. Bạn chỉ bị choáng váng 6 giây, rồi trở lại bình thường.
- Đợt xung nhanh đã thành công phá cơn rung nhĩ, nên bạn trở
lại nhịp rung nhĩ như trước đó. Cho đến đây hầu hết các máy phá rung 2
buồng đều hoạt động như nhau. Từ đây có 3 trường hợp
- Bạn cấy máy phá rung St Jude. Trong bảng so sánh, có hàng
: "chương trình phân biệt áp dụng cho redection". Chẳng may cho
bạn, các máy không có chức năng này. Sau khi điều
trị cơn nhanh thất, máy sẽ bắt đầu phát hiện loạn nhịp trở lại. Nhưng
sự khác biệt lần này là không dùng chương trình phân biệt nhĩ-thất!
Nhịp thất cao >160 n/p, nên máy sẽ điều trị. Bạn sẽ bị từ 1 đến
5
phát sốc trong vòng 2 phút. Nếu bạn chỉ mới bị rung nhĩ, thì có thể một
trong mấy phát
sốc sẽ dứt cơn rung nhĩ và bạn trở lại nhịp xoang. Nếu bạn đã bị rung
nhĩ lâu ngày, cả 5 phát sốc có thể không phá nỗi cơn rung nhĩ, nên nhịp
thất của bạn vẫn cao. Sau 5 phát sốc bạn lập tức nhờ người thân chở đi
bệnh viện. Không may cho bạn, vì bạn quá căng thẳng (stress)
bởi 5 phát
sốc, bạn lại bị một cơn nhịp nhanh thất. Nhưng máy đã phát hết điều trị
rồi, nên trên đường đi bệnh viện bạn ngất đi. Nếu bạn đi taxi thì không
đến nổi, nếu đi xe máy thì sẽ té! Sau một thời gian, có thể cơn nhịp
nhanh thất chuyển sang rung thất (cao hơn 200 n/p), thì máy mới có thể
can thiệp cứu bạn,
nếu lúc đó chưa quá trễ!
- Bạn cấy máy Medtronic. Khi vào redetection, máy vẫn dùng
được stability, nên máy sẽ không điều trị vì chỉ có rung nhĩ. Sau thêm
1
giờ, bạn lại choáng váng thêm một lần nữa. Kỳ náy bạn bị một phát sốc
rồi trở lại nhịp xoang, vì phát sốc đó chẵng những ngưng cơn nhịp nhanh
thất mà cũng dứt luôn cơn rung nhĩ. Nếu bạn đã bị nhiều cơn rung nhĩ
trong mấy tháng qua, có thể kỳ này phát sốc không thành công phá cơn
rung nhĩ. Máy không điều trị thêm vì chỉ còn rung nhĩ. Nếu chẵng may
bạn ở
xa bệnh viện mà lúc đó giữa đêm không tiện kêu taxi đi bệnh viện nên
bạn ở nhà chớ sáng. Nếu có thêm một cơn nhịp nhanh thất, thì máy sẽ
dùng phát sốc thứ 2. Tiếp tục như thế đến phát sốc thứ 5 thì
máy hết điều trị. Lúc đó bạn không khác tình trạng bênh nhân mang máy
St Jude ở trên, nghĩa là hết điểu trị nhịp nhanh thất. Hy vọng là đến
lúc đó bạn đã đến khoa cấp cứu ở bệnh viện.
- Bạn cấy máy phá rung Biotronik. Sau khi điều trị thành
công cơn nhịp nhanh thất,
máy sẽ vào chương trình Smart Redection (chương trình Smart Detection
nhưng áp dụng khi tái phát hiện, có đôi chút khác biệt) và phát hiện
bạn đang có rung nhĩ không cần điều trị. Sau 1 phút, máy sẽ có Forced
Termination, tuyên bố cơn loạn nhịp đã dứt, và lập lại các chương trình
phát hiện loạn nhịp và điều trị. Do đó máy lại dùng Smart Detection và
phát hiện bạn có rung nhĩ. Sau một thời gian bạn bị cơn nhịp nhanh thất
thứ 2. Đối với máy đây là cơn nhịp nhanh thất đầu tiên, nên sẽ dùng một
đợt xung không đau đớn để phá cơn loạn nhịp thất này. Phá thành công sẽ
vào redetection, rồi forced termination. Và cứ tiếp tục như vậy (xe hình trong
trang web so sánh các máy ICD 2 buồng). Vì bạn
không bị stress nhiều, nên các cơn nhịp nhanh thất cùng it hơn là trong
2 trường hợp trên. Tuy
nhiên chúng tôi cũng hy vọng là sau 2 lần choáng váng, bạn sẽ đi khám
với bác sĩ cấy máy cho bạn. Bác sĩ sẽ dùng máy chương trình kiểm tra
máy, và sau khi khám phá bạn đã có tới 2 cơn nhịp nhanh thất trong một
thời gian ngắn do cơn rung nhĩ dai dẳng tạo nên, bác sĩ sẽ cho bạn toa
thuốc để điều trị cơn rung nhĩ, và sẽ cho uống aspirin hoặc
thuốc chống đông, tùy chỉ số CHADS2
của bạn.
- Giữa 3 máy, bạn nghĩ bạn sẽ chọn máy nào ?
Điện tim được ghi lại
trong máy một bệnh nhân bị rung nhĩ dai dẳng.
Rồi lại bị một cơn nhịp nhanh thất không đều. Trong trường hợp này vì
nhịp không đều nên một đợt xung sẽ không công hiệu mà cần sốc. Sốc đã
phá được cơn nhịp nhanh thất
nhưng cơn rung nhĩ tiếp tục. Giống trường hợp 1 và 2 ở trên.
Trong thí dụ trên, nếu bạn chỉ cấy máy 1 buồng, thì trường hợp 1 và 2
vẫn xảy ra như trên. Máy Biotronik 1 buồng sẽ vào trường hợp 2. Như
vậy, chỉ trong trường hợp bạn cấy máy Biotronik 2 buồng mới tránh bị
sốc. Cấy
máy 2 buồng từ 2 công ty kia sẽ không tránh bị sốc.
Trong
thí dụ trên, bệnh nhân bị nhịp nhanh thất. Nhưng cũng có thể là rung
thất. Các bệnh nhân có hội chứng Brugada cũng có thể bị rung thất do
cơn rung nhĩ dai dẳng với nhịp thất cao.
Các bệnh nhân bị hôi chứng QT kéo dài, thì nên cấy máy phá rung 2 buồng
vì tạo nhịp 2 buồng có thể giúp giảm bệnh.
Trong trường hợp 1 trên, các sốc đều thuộc loại sốc lầm. Nếu sau đó mà
còn bị ngất té xe, thì có thể bạn sẽ không còn tin tưởng máy nữa. Ngay
cả trường hợp 2 ở trên, sốc không phải lầm mà thuộc loại không cần
thiết. Vấn
đề là với bệnh tình của bạn, bạn chọn trật máy. Nhưng khi cấy máy, ngay
cả bác sĩ nhiều khi cũng không biết là bạn sẽ bị rung nhĩ dai dẳng, vì
không có triệu chứng, hoặc có ngất và khi tới bệnh viện được đánh sốc
phá cơn loạn nhịp thất cùng lúc phá luôn cơn rung nhĩ nên bác sĩ cấp
cứu chỉ ghi là bạn bị rung thất. Vì vậy khi chọn máy, tại sao bạn không
chọn máy sẽ tránh đau đớn thể xác lẫn tinh thần! Nếu bệnh viện không
cấy máy Biotronik, bạn cứ liên lạc với chúng tôi để được giời thiệu đến
bệnh viện có thể giúp bạn. Trong mấy trường hợp này, máy và
kinh nghiệm các kỹ thuật viên của công ty quan trọng hơn bệnh viện.
Một ưu điềm của Smart Detection trong các máy phá rung Biotronik là rất
dễ dùng. Các chương trình khác cấn nhiều chọn lựa nên bác sĩ có thể
không quen bật lên. Dưới đây là câu nói của BS Levine, Tổng Giám Đốc
Y-Tế Cty St Jude
There was data suggesting that
one had to be very
careful in programming the SVT discriminators to gain a benefit from
the atrial channel with respect to improved specificity for recognition
of ventricular tachyarrhythmias.
Có các dữ kiện cho thấy là phải rất cẩn thận chọn các tiêu chuẩn SVT
(nhịp nhanh trên thất) để được hưởng lợi ích từ kênh nhĩ hầu tăng độ
đặc hiệu để phát hiện các cơn loạn nhịp nhanh ở thất.
Khi lập trình phức tạp thì khó cho bác sĩ điều chình máy. Ngay cả kỹ
thuật
viên cũng cần có nhiều kinh nghiệm vì không thì khi tăng độ đặc hiệu có
thể cùng lúc giảm độ nhạy, tăng nguy cơ bệnh nhân không được điều trị
khi
cần. Trong các máy Biotronik, chương trình Smart Detection rất phức tạp
và nhờ vậy đạt thành quả cao,
nhưng giao diện ở trên máy chương trình rất đơn giản, nên bác sĩ có thể
dùng dễ dàng.
Ngoài vấn đề tinh thần, sốc lầm cũng tăng nguy cơ tử vong của bạn, xem
hình trên. Đây là thêm một lý do
cho bạn chọn máy 2 buồng của Biotronik!
Sau khi đọc xong thí dụ trên,
bạn nghĩ máy phá rung 2 buồng có đáng không, và bạn sẽ chọn
máy nào ?
Tài liệu tham
khảo
Các
bài khác
Bạn
có thể liên lạc với chúng tôi
qua e-mail về lienlac@tamthuvn.com.
Chúng
tôi sẽ trả lời bạn trong thời gian ngắn nhất. Cám ơn bạn đã ghé thăm
trang web của Tâm Thu và Northwest Signal Processing.
Số lượt truy cập:
Cập
nhật:17/03/2011
Copyright NWSPI 2011