English Home Page
Trang
chủ
Tóm
tắt thông tin
Hướng
dẫn cho
bệnh nhân
Máy
tạo nhịp tim
Điều
trị suy tim bằng máy tạo nhịp
Máy
tạo nhịp tạm thời
Máy
phá rung tự động
Máy
thăm do điện sinh lư tim
Cẩm
nang cho bệnh nhân
Máy dự
đoán đột tử
Danh mục
website
Liên
lạc:
lienlac@
tamthuvn.
com
|
Tủ
sách tư liệu khoa học
Vai tṛ kỹ thuật
viên: Phần V
"Tạo nhịp là cơ bản
điều trị nhịp tim"
Ở Cty Tâm Thu chúng tôi rất quan tâm sự huấn luyện của các kỹ thuật
viên sẽ hỗ trợ bác sĩ trong các trường hợp bất thường , khó khăn. Nhiều
bạn thường chỉ quan tâm đến chức năng máy, nhưng không lưu ư đến kỹ
thuật viên sau máy đó. Máy càng cao cấp, thi kỹ thuật viên phải càng có
nhiều kinh nghiệm. Dưới đây chúng tôi có 3 bài về sự huấn luyện không
chuẩn ở 2 công ty và bàn về các nguy cơ có thể xảy ra.
Điều cơ bản các kỹ thuật viên cần là có bề dày kinh nghiệm tạo nhịp v́
đây là chức năng cơ bản trong tất cả các máy điều trị nhịp tim. Kinh
nghiệm tạo nhịp không đủ, th́ làm sao có thể theo dơi bệnh nhân và điều
chỉnh máy được? Ít nhất là phía sau các kỹ thuật viên cần có một chuyên
viên nhiều năm kinh nghiệm thực tiễn để có thể giải quyết các vấn đề
khó và huấn luyện các kỹ thuật viên.
Máy 2 buồng cao cấp lập tŕnh như máy cơ bản 1 buồng!Trong trướng hợp này, BN đă bỏ trên 120 triệu VNĐ mua một bộ
máy tạo nhịp 2 buồng cao cấp của Cty A. BN này đă bị blốc
nhĩ-thât lâu năm nên cơ thể đă cố gắng bù lại với nhịp xoang cao
(90-120 n/p), nhưng v́ blốc, tăng nhịp xoang vẫn không công hiệu tăng huyết lưu. BN
được cấy một
máy tạo
nhịp 2 buồng cao cấp. Máy tạo nhịp 2 buồng đă truyền nhịp nhĩ xuống
thất. V́ vậy BN này từ nhịp thất thấp (nhịp thoát khoảng 40-50 n/p),
th́nh ĺnh có nhịp thất cao
90-120 n/p. BN rất khó chịu. KTV công ty cung cấp đă cố gắng giải
quyết sự kiện này. V́ huấn luyện không chuẩn và thiếu kinh nghiệm, KTV
đă chọn con đường giải
quyết dễ nhất là tạo nhịp một buồng ở thât (VVI) với nhịp 55 n/p.
Theo kinh nghiệm của chúng tôi, BN như trên được tạo nhịp ở thất lâu
ngày sẽ
- có thể bị hội chứng máy tạo nhịp (HCMTN)
do sự bất
đồng bộ nhĩ-thât, nhĩ khi co gặp thất đă đóng lại.
- Theo nghiên cứu MOST (2002, 2006) HCMTN sẽ xuất hiện
trong khoảng 17% các BN được lập tŕnh VVI, và sẽ hiện rơ trong ṿng 6
tháng.
- HCMTN sẽ làm BN rất khổ sở v́ máu sẽ bị dội ngược lại tĩnh
mạch mỗi khi nhĩ và thất co cùng lúc ... nếu nh́n nơi cổ sẽ thấy có
giật mỗi khi máy kích thích thất do máu bị dội ngược lên tĩnh mạch cố.
- lâu ngày BN sẽ bị rung nhĩ với nguy cơ đột quỵ nếu BS không
ư thức sơm để cho BN uống thuốc chống đông ... sẽ cần phải chụp
MRI sọ năo trong tương lai khi bị đột quỵ!
- lâu ngày BN sẽ bị suy tim ... chúng tôi đă gặp trường hợp
một BN tương tự. Xem bài bên dưới.
BN
này đă phi tiền v́ chọn lầm công ty. Một máy >120 triệu mà được dùng
như một máy 40 triệu, và có thể bị HCMTN (không xảy ra với máy 2 buồng
được dùng chuẩn), rung nhĩ, đột qụy, suy tim!
Kiểm tra máy phải hỏi thăm sức khỏe BN - 1
Có một BN mang máy ICD 1 buồng của Cty B đă 4 năm đến gặp chúng tôi
v́ không khỏe mặc dù mấy lần kiểm tra kỹ thuật viên đă cho biết và có
ghi trong sổ theo dơi là "máy hoạt động tốt". Ngay khi gặp, chúng tôi
đă nhận thấy BN đang bị hội chứng máy tạo nhịp (HCMTN).
BN v́ có nhịp nhanh thất đă được chỉ định một máy phá rung. V́ BN có
thêm blốc nhĩ-thất, BS và KTV đă dùng tạo nhịp ở thất để giúp BN đạt
nhịp thất tốt. Điều này là không đúng chỉ định là các BN ICD cần tạo nhịp phải được tạo nhịp đồng bộ nhĩ-thất,
nghĩa là tạo nhịp 2 buồng và cần máy ICD 2 buồng. Khi gặp chúng tôi, BN
đă bị HCMTN! Vậy mà KTV kiểm tra máy trước đây đă không để ư đên t́nh
trạng sức khỏe của BN mà phê "máy hoạt động tốt"!
Chúng tôi đă đề nghị BN nên thay máy ICD 2 buồng. Khi BS kiểm tra lại
sức khỏe BN th́ khám phá BN đă suy tim nặng sau 4 năm tạo nhịp thất bất
đồng bộ và cần phải thay máy ICD 3 buồng (CRT-D).
Chỉ định ICD 1 buồng không đúng, nhưng như chúng tôi đă bàn ở trên,
HCMTN thường sẽ có dấu hiệu trong ṿng 6 tháng, th́ cũng c̣n có thể trở
tay kịp thời. KTV kiểm tra máy đă không báo cho BS hay là BN bị HCMTN
trong suốt 4 năm nên mới đưa đến t́nh trạng suy tim! Nếu BN đă đến gặp
chúng tôi sớm, chúng tôi cũng đă có hướng giải quyết mà không cần thay
ICD 2 buồng! Nhưng sau 4 năm với ICD chỉ c̣n hoạt động được 1-2 năm,
nên chúng tôi khuyên thay ICD 2 buồng.
Sau khi thay sang máy CRT-D không đến 2 tháng th́ BN đă bị rung nhĩ dai dắng. Nhịp nhĩ đă tăng lên 250 n/p!
Sau đó 6
tháng nhờ tạo nhịp 2 thất, BN này mới dứt cơn rung nhĩ, nhưng rất suy
yếu.
Kiểm tra máy phải hỏi thăm sức khỏe BN - 2
Chúng
tôi lại gặp một trường hợp khác cũng do trinh độ lập tŕnh của KTV Cty
A quá thấp. Trong trương hợp thứ 2 này, BN đă được cấy một máy phá
rung 2 buồng cao cấp. KTV đă không biết làm ǵ hơn là dùng thông số mặc
định. BN thường có nhu cầu tạo nhịp thất thay đổi theo thời gian. Biểu
đồ
bên dưới là tóm tắt nhu cầu tạo nhịp nhĩ (0%) và thất hàng tuần trong
ṿng 7 tháng được cấy máy.
Với
nhu cầu cần tạo nhịp thất có thể lên đến 80%, vậy mà KTV Cty A đă chọn
lập tŕnh để giảm tạo nhịp thất, mà ngay cả chương tŕnh giảm tạo nhịp
thất được chọn cũng không chuẩn!
Nếu
các KTV Cty A cho đây là chương tŕnh tốt để giảm tạo nhịp thất, th́
trừ trường hợp BN chỉ có mức tạo nhịp thất rất thấp (<10%), không
th́
sẽ hại BN sớm bị suy tim. Nói chung các KTV Cty A không hiểu lập tŕnh
máy 2 buống và quan trọng hơn đă không t́m hiểu về sức khỏe BN.
Nếu BN khỏe, th́ đă không t́m đến chúng tôi! Trong trường hợp này chúng
tôi đă điều chỉnh lại chương tŕnh trong máy cho BN, và sau đó BN đă
khỏe lại!
Kết luậnMặc
dù 2 trong 3 cas ở trên là với máy phá rung, nhưng vấn đề chính là tạo
nhịp, nên bài cũng áp dụng cho máy tạo nhịp. Nhiều KTV cho là
tạo nhịp dễ. Vậy sao có các cas ở trên?
Trong cả 3 trường
hợp được bàn ở đây, nguyên nhân là tại các kỹ thuật viên đă không được
huấn luyện chuẩn. Các công ty thường tuyển một kỹ sư và gửi đi huấn
luyện 1-2 tuần ở Singapore hay Hong Kong. Sau đó KTV sẽ được một KTV
dẫn đi giới thiệu các BV và sẽ nối tay vào nghề. Khi kẹt sẽ kêu cầu cứu
các KTV kinh nghiệm hơn?
Cty Tâm Thu có một TS kỹ sư với 20 năm
kinh nghiệm thiết kế và theo dơi các máy điểu trị nhịp tim (máy tạo
nhịp, máy phá rung, máy điều trị suy tim) của Cty Biotronik, và đă hoạt
động ở VN từ năm 1995. TS cũng là cố vấn kỹ thuật hội nhịp học VN và đă
từng huấn luyện BS trên toàn VN về lập tŕnh các thiết bị điều trị nhịp
tim. TS phụ trách huấn luyện các KTV Cty Tâm Thu. Được giảng dạy bằng
tiếng Việt hữu hiệu gấp 3-4 lần được huấn luyện bằng tiếng Anh trong
thời gian 1 tuần. Ngoài học lư thuyết, KTV Tâm Thu c̣n được đi thực
hành chung với một KTV kinh nghiệm trong ṿng 3-4 tháng. Trong suốt
thời gian làm việc, các cas khó đều được đưa cho TS hội chẩn để các KTV có dịp
học hỏi thêm.
Để giải quyết các trường hợp khó, hay điều chỉnh
những máy phức tạp như máy phá rung và máy điều trị suy tim và ngay cả
máy tạo nhịp 2 buồng, cần phải có một sự hiểu biết sâu về các máy và
phải có hiểu biết tốt về điện sinh lư. Ngoài ra phải có nhiều
kinh
nghiệm giải quyết các cas khó. Rất tiếc là ở VN, các KTV Cty A và Cty
B, đều hiểu nhiều hay ít về máy, nhưng không có hiểu biết nhiều về điện
sinh lư! Ngay cả điều cơ bản là tạo nhịp 1 buồng ở thất là nguyên nhân HCMTN, rung nhĩ và có thể đưa đến suy tim nặng!
Vậy khi chọn máy cao cấp, tại sao bạn không chọn Cty
cung cấp có thể hỗ trợ bạn trong cuộc hành tŕnh 7-15 năm này. Cấy máy
chỉ là bước đầu trong hành tŕnh này. Không có đội kỹ thuật viên kinh
nghiệm hỗ trợ bạn, cuộc sống của bạn có thể trở thành địa ngục, như
trong một vài trương hợp bên trên.
Bạn có bằng ḷng giao mạng ḿnh cho một đội ngũ kỹ thuật viên không rành tào nhịp khi chọn máy điều trị nhịp tim?
|